a. Kalça eklemine yönelik girişimler

Kalça eklemi, femurun yuvarlak başı ile pelvisin çanak benzeri asetabulumunun eklemlenmesiyle oluşan sinoviyal bir eklemdir. Alt ekstremite kemikleri ile gövde ve pelvisin eksenel iskeleti arasındaki birincil bağlantıyı oluşturur

Kalça eklemi ağrısına neden olan pek çok durum bulunmaktadır ve bu durumların tedavisine yönelik çeşitli Girişimsel yöntemler mevcuttur. Ancak burada anlatılacak bilgiler genel bilgilerdir ve bireysel hastalar için en uygun tedavi yaklaşımı hekim tavsiyesiyle belirlenmelidir.

Ağrı tedavisinde en uygun yöntemin seçilmesi için hastanın genel sağlık durumu, ağrının şiddeti, altta yatan sebep ve diğer faktörler dikkate alınmalıdır. Özellikle invaziv yöntemlere başvurmadan önce konservatif (cerrahi olmayan) tedavilere öncelik verilmelidir. Herhangi bir tedavi yöntemine karar vermeden önce bir ortopedi uzmanı ile görüşülmesi tavsiye edilir.

Kalça ağrısına neden olan bazı yaygın durumlar şunlardır:

1. Osteoartrit (OA): Kalça eklem kıkırdağının yıpranması sonucunda meydana gelir.
2. Trokanterik Bursit: Kalça bölgesindeki bursanın (eklemi kaplayan sıvı dolu kesenin) iltihaplanmasıdır.
3. Labrum Yırtıkları: Kalça eklemi etrafındaki labrum adlı doku yapısının yırtılması.
4. Femoroasetabüler Pinçman (FAP): Kalça eklemi yapısının anormalliği nedeniyle kemiğin kemiğe sürtünmesi.

Kalça eklemi ağrısı için Girişimsel yöntemler;

1. Steroid Enjeksiyonları: Ağrı ve iltihabı azaltmak için doğrudan eklem içine veya bursaya steroid enjekte edilebilir.
2. Hyaluronik Asit Enjeksiyonları: Bu enjeksiyonlar, osteoartritin tedavisinde kullanılır ve eklem sıvısının viskozitesini artırarak ağrıyı azaltabilir.
3. Radyofrekans Ablasyonu: Ağrıya neden olan sinirleri hedefleyerek ağrı sinyalini kesmek için kullanılır.
4. Fizik Tedavi: Kas gücünü artırmak ve hareketi optimize etmek için egzersiz programları uygulanabilir.
   1. Manuel Terapi: Kalça eklemindeki hareketi geliştirmek için.
   2. Egzersiz Terapi: Kalça ve pelvis bölgesini güçlendirmek için.
5. Artroskopik Cerrahi: Labrum yırtıkları, FAP gibi durumlar için minimal invaziv cerrahi yaklaşımlar uygulanabilir.
6. PRP (Platelet-Rich Plasma) Tedavisi: Hasar görmüş dokuların iyileşmesini hızlandırmak için kullanılır.
7. Stem Cell Tedavisi:(Kök hücre tedavisi): Yaralı dokuların onarımını desteklemek için kullanılır.
8. Osteotomi: Eklemi stabil hale getirmek ve düzgün bir hizalama sağlamak için kemik yapıları üzerinde düzeltmeler yapmak
9. Total Kalça Protezi: Ağır osteoartrit gibi durumlar için, hasar görmüş kalça eklemi yerine yapay bir eklem yerleştirilir.

 

Kalça eklemine yönelik enjeksiyonlar

• 1. Kalça eklem içi steroid-kortizon, lokal anestezik veya hyaluronic asit enjeksiyonları
• Hasta sırtüstü yatırılır, kalça eklemi bölgesi steril olarak temizlenir,
• Görüntüleme altında kalça ekleminine giriş yeri saptanır. Hedef yaklaşık olarak femur baş boyun bölgesinin orta hattıdır. Giriş noktasına lokal anestezi uygulanır.
• İğne eklem kapsülüne kadar ilerletilir. Kemikle temas edilir ve iğne ucunun eklem içine girip girmediği hissedilir.
• Bu bölgeye  1 ml boyalı madde verilerek iğnenin kalça ekleminin içinde olduğu teyit edilir.
• Daha sonra lokal anestezik ve steroid kombinasyonu veya hyaluronik asit enjekte edilir.

 

Kalça ekleminin obturator ve femoral sinirlerinin radyofrekans termokoagulasyonu

Kalça ekleminin sinirlenmesi obturator ve femoral sinirlerden gelir. Her iki sinire de kalça eklemine enjeksiyonun yeterli olmadığı durumlarda radyofrekans termokoagülasyon uygulanabilir.

• Hasta sırtüstü yatırılır, kalça bölgesi steril olarak temizlenir. İlk hedef obturator sinirin duysal dalıdır.
• Görüntüleme altında pubik ve iskium kemiklerinin birleştiği noktada “gözyaşı silüetinin“ hemen altıdır. Elektrod bu bölgeye yönlendirilir.
• Duysal uyaran gönderilerek kas ve uyluk bölgesinde karıncalanma alınmalıdır.
• Bu noktaya 70-80 C'de 90 saniye radyofrekans termokoagülasyon uygulanır.
• İkinci  aşama femoral sinirin sensoryal dalının  denervasyonudur. Elektrod anterolateral yaklaşımla kalça ekleminin anterolateral kenarının yanında inferior anterior iliak spinanın alt uç kısmına yerleştirilir.
• Yukarıda belirtildiği gibi sensoryal ve motor stimülasyondan sonra 1 cc %1 lidokain verilir ve radyofrekans termokoagülasyon gerçekleştirilir.

Son zamanlarda görüntüleme olarak radyolojinin yanı sıra ultrasound altında da her iki uygulama yaygın olarak yapılmaktadır.

Trokanterik Bursit ve tedavisi

Trokanterik bursit, trokanter bursasının (kalça bölgesindeki küçük sıvı dolu bir kesecik) iltihaplanmasıdır. Bu durum kalça bölgesinde ağrıya, hassasiyete ve şişliğe neden olabilir.