d. Vertebroplasti
1. Vertebroplasti nedir, nasıl etkili olur?
- Vertebroplasti, omurga kırıklarında veya omurlara kanser metastazlarında omurun içerisine polimetilmetakrilat (PMMA) adı verilen bir maddenin enjeksiyonudur.
2. Hangi durumlarda uygulanır?
- Omurga kırıkları
- Kanser metastazları
- Multipl Miyelom hastalığında da uygulanabilir.
3. Etki mekanizması nedir?
- Polimetilmetakrilat bir toz ve sıvı karışımından meydana gelir, toz ve sıvı karıştırıldığında önce macun kıvamında iken çok kısa süre içerisinde kemik gibi sertleşen bir maddedir. Sertleşme sürecinde ciddi bir ısı ortaya çıkar. Bu ısı omur içerisindeki sinirleri tahrip ederek ağrının dinmesine yol açar. Kırık bölgeyi de yapıştırarak tamir eder.
- Vertebroplasti uygulanabilmesi için omur yüksekliğinin üçte birden daha fazla çökmemiş olması gerekir.
Vertebroplasti ve uygulanan madde
4. Vertebroplasti öncesi ne gibi hazırlıklar gerekir?
- Vertebroplasti işleminden önce hekiminizden yöntemi size ayrıntılı olarak açıklamasını isteyin. Hekiminiz sizden yasalar gereği yazılı onam isteyecektir.
- Hekiminizi diğer tüm rahatsızlıklarınız, kullandığınız ilaçlar, varsa allerjiye neden olan etkenler ve ilaçlar konusunda bilgilendirin. E vitamini, glukozamin, sarımsak, gingeng gibi bitkisel ilaçlar da kanamaya yol açabilir.
- Aspirin dışındaki tüm kan sulandırıcı ilaçların kesilmesi gerektiğinden ilgili doktorunuza danışmanızda fayda vardır.
- Müdahaleye giderken daha önce yapılmış tüm tetkiklerinizi, MR, bilgisayarlı tomografi, laboratuar bulgularını yanınızda götürün.
- Rahat kıyafetler giyin ve saat, yüzük ve diğer mücevherlerinizi evinizde bırakın.
- İşlemden önce en az 4 saat önceden su ve gıda alımı kesilmelidir. Ancak diğer sistemik hastalıklar nedeniyle alınması gerekli olan ilaçlar az bir miktar suyla alınabilir.
- İşlem sırasında sedasyon adı verilen yüzeyel anestezi işlemi uygulanacağından yalnız eve dönüşe izin verilmez. Bir refakat ile birlikte gelinmelidir. Aynı zamanda uygulanan lokal enestezik bacaklarda geçici bir güçsüzlük ve hissizlik yapabildiğinden araba kullanamazsınız.
5. Vertebroplasti nasıl uygulanır, ne kadar sürer?Vertebroplasti ameliyathane koşullarında uygulanır. Hasta yüzükoyun yatırılır. Hafif sedasyon ve girişim bölgesine lokal anestezi uygulanır. Görüntüleme altında kırık olan omura kalın bir iğne yönlendirilir.
- Omurun içerisine girildiği görüntüleme altında doğrulandıktan sonra henüz macun kıvamında olan madde omurun içerisine zerkedilir. Bu işlemin dakikalar içerisinde uygulanması gerekir. Aksi takdirde macun sertleşeceği için maddeyi göndermek mümkün olmaz.
- Daha sonra hasta bu pozisyonda bir saat kadar yatırılır ve yatağına alınır. Bir günlük istirahat gereklidir.
Vertebroplasti
6. Vertebroplasti ağrılı mıdır?
- Vertebroplasti uygulaması sırasında macunun ısınmasına bağlı olarak bir dereceye kadar ağrı ortaya çıkar. Ağrı kesicilerle bu ağrı kontrol altına alınabilir. Uygulamadan sonra ağrı tümüyle geçer.
7.Ne gibi yarar görürüm?
- Omurga kırıklarında vertebroplasti doğru uygulandığı takdirde çok etkili bir yöntemdir. Hasta kısa sürede kendini toparlar. Vertebroplasti uygulanmayan omur kırıklarında korse ve benzeri yöntemlerle hastanın iyileşmesi haftalar alırken, vertebroplasti sonrası kısa sürede iyileşme görülür.
8. Vertebroplastinin yan etkileri nelerdir?
- Vertebroplasti bu konuda gerekli eğitimi almış omurga cerrahları, beyin cerrahları ve algoloji uzmanları tarafından uygulanmalıdır.
- Verilen macuna benzer maddenin damara kaçması halinde akciğere kadar giden pıhtılar oluşabilir.
- Macunun omuriliğin bulunduğu kanala kaçması halinde çok kısa sürede sertleşeceği için derhal cerrahi müdahale gerekebilir.
9. Vertebroplasti kimlerde uygulanmaz.
- Vertebroplasti genel enfeksiyon, veya bölgede enfeksiyon varsa, kanama bozuklukları varsa uygulanmaz. Omurgası üçte birden daha fazla çökmüş, parçalı kırıklarda uygulanmaması gerekir.