b. Spinal kord stimülasyonu-omurilik pili

Spinal kord stimülasyonu; Omurilik pilleri

      1. Omurilik pili nedir, amacı nedir, nasıl etki eder?

• Omurilik kafa tabanından kuyruk sokumuna kadar uzanır. Omurga içerisinde parmak kalınlığında bir kanaldan geçer. Baştan aşağıya sağ ve sol olmak üzere her iki vücut yarısının sinirlerini verir. Vücudun elektrik sistemi olarak kabul edilebilir. Vücuttan gelen uyaranlar sinirler aracılığı ile önce omuriliğe oradan beyne iletilir.
• Bu anlamda omurilik bir ara istasyondur. Ancak basit bir ara istasyon değildir. Omurilik çevreden gelen bilgilerin ayıklandığı, ağrı bilgisinin durdurulmaya çalışıldığı bir engeldir aynı zamanda. Omurilik ağrılı uyaranın beyne ulaşmasını engellemek için elinden geleni yapar. Kapı kontrol sistemi dediğimiz bu sistem ile kapıyı ağrılara karşı kapalı tutmaya çalışır. Ancak ağrılı uyaranın şiddeti çok fazla ise kapı açılır ve ağrı bilgisi beyne ulaşır.
• Bu teori omurilik pilleri ve omuriliğe yerleştirilen morfin pompalarının temelini oluşturur.
• Omurilik bölgesine yerleştirilen pillerin amacı sürekli uyaran göndererek omurilik ve beynin ağrıyı algılamasını engellemektir.
• Omurilik bir harita çizer. Dermatom adı verilen bu haritaya göre vücudun hangi bölgesine hangi sinir kökünün ulaştığı bellidir. Bu bölgeye önce geçici olarak ve sicim kalığında bir elektrod yerleştirilir. Ağrının geçip geçmediği bir ay süre ile o bölgeye transistorlu radyoya benzer bir araçla uyaran göndererek araştırılır. Bu birinci aşamada hastanın ağrılarının %50’den fazlasının kaybolması gerekir. Eğer işe yararsa o zaman küçük bir cerrahi girişimle aynı kalp piline benzer bir aygıt bu elektroda birleştirilir ve cilt altına yerleştirilir.
• Omurilik pilleri yaklaşık beş yıl süreye sahiptir. Beş yıl sonunda sadece pil kısmı değiştirilir.
• Ancak son zamanlarda şarj edilebilir piller geliştirilmiştir.
• Omurilik pilleri ancak diğer tedavi yöntemlerinden yarar görmeyen hastalara yerleştirilir.

 

     2.Hangi hasta gruplarında uygulanır?

     Genellikle uygulanan hasta grupları:

• Daha önce birkaç kez bel fıtığından ameliyat olmuş ve o bölgede yapışıklık meydana gelen hastalar
• Omurilik yaralanması sonucu felç gelişen buna rağmen ağrı devam eden hastalar
• Damarlardan kaynaklanan ağrılar
• Kol ve bacağı kesilen hastalarda gelişen hayalet ağrıları
• Sinir tahribatına bağlı ve nöropati adını verdiğimiz ağrılar

1. . Omurilik pili öncesi ne gibi hazırlıklar gerekir

• Omurilik pili yerleştirilmeden önce hekiminizden yöntemi size ayrıntılı olarak açıklamasını isteyin. Hekiminiz sizden yasalar gereği yazılı onam isteyecektir.
• Hekiminizi diğer tüm rahatsızlıklarınız, kullandığınız ilaçlar, varsa allerjiye neden olan etkenler ve ilaçlar konusunda bilgilendirin. E vitamini, glukozamin, sarımsak, gingeng gibi bitkisel ilaçlar da kanamaya yol açabilir.
• Aspirin dışındaki tüm kan sulandırıcı ilaçların kesilmesi gerektiğinden ilgili doktorunuza danışmanızda fayda vardır.
• Müdahaleye giderken daha önce yapılmış tüm tetkiklerinizi, MR, bilgisayarlı tomografi, laboratuar bulgularını yanınızda götürün.
• Rahat kıyafetler giyin ve saat, yüzük ve diğer mücevherlerinizi evinizde bırakın.
• İşlemden önce en az 4 saat önceden su ve gıda alımı kesilmelidir. Ancak diğer sistemik hastalıklar nedeniyle alınması gerekli olan ilaçlar az bir miktar suyla alınabilir.
• İşlem sırasında sedasyon adı verilen yüzeyel anestezi işlemi uygulanacağından yalnız eve dönüşe izin verilmez. Bir refakat ile birlikte gelinmelidir. Aynı zamanda uygulanan lokal enestezik bacaklarda geçici bir güçsüzlük ve hissizlik yapabildiğinden araba kullanamazsınız.

2. Omurilik pili nasıl uygulanır, ne kadar sürer?

• Omurilik pilinin takılması uzun bir süreç gerektirir. Omurilik piline karar vermeden önce hastanın psikiyatri, psikoloji, beyin cerrahisi, nöroloji, fizik tedavi ve rehabilitasyon konsültasyonlarından geçirilmesi gerekir. Çünkü yerleştirilecek olan cihazı hasta yaşamı boyunca taşıyacaktır. Böyle bir cihazı taşıyıp taşıyamayacağına karar verilir.
• Daha sonra birinci aşama deneme elektrodunun yerleştirilmesidir. Deneme elektrodu misineden biraz daha kalın elektrodun ağrılı bölgeye giden omurilik seviyesine ameliyathane koşullarında yerleştirilmesidir.
• Hasta ameliyathaneye alınır. Steril bir ortamda ve görüntüleme eşliğinde deneme elektrodu yerleştirilir. Bu uygulama sırasında sadece lokal anestezi uygulanır. Hastanın tümüyle uyanık olması gerekir. Elektroda dışarıdan elektronik cihazlarla uyaran gönderilir. Hastanın bu uyaranı ağrılı bölgede hissetmesi gerekir. Aksi taktirde sistem işe yaramaz. Elektrod yerleştirildikten sonra ciltaltına tespit edilir. Hasta bir hafta süreyle hastanede gözlendikten sonra taburcu edilir ve bir ay süre ile deneme döneminde deneme elektrodunun yeterli derecede etkili olup olmadığı gözlenir. Etkisi kanıtlandıktan sonra kalıcı sistemin yerleştirilmesine geçilir.
• Kalp pili büyüklüğünde bir transistör daha önce yerleştirilen elektrodla birleştirilir, karnın ön kısmında bir cep hazırlanır ve bu cebe gömülür. Hasta taburcu edilir.
• Operasyonun birinci kısmı bir saat kadar, ikinci kısmı da yine bir saat kadar sürer.

3. Omurilik pili uygulaması ağrılı mıdır?

• Omurilik pili hastaya sakinleştiriciler verilmeden sadece lokal anestezi altında uygulanır. Bu nedenle diğer Girişimsel yöntemlere göre biraz daha ağrılıdır. Ancak girişimin başarısı yönünden sedasyon uygulanmaz.

 

4. Omurilik pilinden neler beklemeliyim?

• Omurilik pili etkili olduğu takdirde hastanın yaşam kalitesini belirgin bir biçimde artırır. Ancak bazı hastalar bir süre sonra psikolojik olarak cihazı taşıyamaz hale gelebilir. Yine de Girişimsel yöntemler içerisinde en etkili yöntemlerden birisidir.

 

5. Risk ve yan etkileri nelerdir?

• Bu yöntemin avantajları olduğu kadar dezavantajları da vardır. Birincisi hasta sürekli olarak artık hekim takibinde kalacaktır.
• Bazen omurga kanalında bulunan elektrod yerinden oynar ve yeniden yerleştirilmesi gerekir. Bazı hastalarda bir süre sonra eski etkisini yitirebilir. Bu takdirde değiştirilmesi gerekir.
• Ağrı kontrol yöntemleri içerisinde en pahalı olan yöntemdir. Hasta başı maliyeti 20.000 ABD dolarına kadar ulaşır. Ancak diğer yöntemlerin etkili olmadığı durumlarda kullanılmalıdır.
• Devletimiz omurilik pillerini ödemektedir Ancak bu ödeme hastanın çok ayrıntılı bir biçimde birçok tıp dalı tarafından değerlendirilmesi, heyet raporu sonucunda yapılmaktadır.

7. Omurilik pili kimlere uygulanamaz?

Tüm Girişimsel yöntemlerde olduğu gibi vücutta genel bir infeksiyon ve kanama bozukluğu olanlarda uygulanmaz. Ayrıca hastanın psikolojik yapısı uygun değilse uygulanması doğru değildir.